WU2021.2.5

W pułapce braku ochrony. obrona szerokiego pojęcia ruchu pojazdu na gruncie przepisów o ubezpieczeniu oc posiadaczy pojazdów mechanicznych

Bartosz Kucharski

DOI: https://doi.org/10.33995/wu2021.2.5

Abstract

Orzeczenie TSUE w sprawie Rodriguez de Andrade wywołało kontrowersje odnośnie do pojęcia ruchu pojazdu.
Kontrowersje powstały również w orzecznictwie Sądu Najwyższego, który wcześniej ujmował ruch pojazdu szeroko: w oderwaniu od funkcji pełnionej przez pojazd w chwili wypadku. Zdaniem autora Sąd Najwyższy nie powinien odchodzić od tak ukształtowanej linii orzecznictwa. Wyrok w sprawie
Rodriguez de Andrade nie pozwala sądom państw członkowskich Unii Europejskie na zawężanie zakresu pojęcia ruchu w stosunku do zakresu określonego przez TSUE, ale nie zakazuje ujmowania ruchu szerzej, bowiem celem dyrektyw unijnych dotyczących ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych jest ochrona poszkodowanych. Poza tym w polskich warunkach istnieje szereg argumentów wspierających dotychczasowe stanowisko Sądu Najwyższego. Jednym
z nich jest stosunek między pojęciem ruchu pojazdu w rozumieniu Kodeksu cywilnego oraz ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych,
Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym oraz Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Zdaniem autora pojęcie ruchu pojazdu winno być wykładane w sposób tożsamy na gruncie obu wskazanych aktów prawnych.

 

Słowa kluczowe

ruch pojazdu mechanicznego, ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej, obowiązkowe ubezpieczenie samochodowe,
ubezpieczenie posiadaczy pojazdów mechanicznych, wypadki samochodowe.

 

Pełna treść artykułu:

PDF

Bibliografia

Bieniek J., Odpowiedzialność cywilna za wypadki drogowe, LexisNexis, Warszawa 2011.
Byczko Sz., Wpływ rozwoju technologicznego na odpowiedzialność samoistnego posiadacza pojazdu
mechanicznego opartą na art. 436, [w:] Czynić postęp w prawie. Księga jubileuszowa dedy-
kowana Profesor Birucie Lewaszkiewicz-Petrykowskiej, Robaczyński W. [red.], Wydawnictwo
Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2017.
Czachórski W., Zobowiązania. Zarys wykładu, LexisNexis, Warszawa 1994.
Dąbrowska A., Prawo właściwe dla wypadków transgranicznych, „Monitor Ubezpieczeniowy” 2016,
nr 67.
Komentarz do ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Serwach M. [red.], LEX 2010.
Kowalewski E., Prawo ubezpieczeń gospodarczych. Ewolucja i kierunki przemian, Oficyna Wydawnicza
Branta, Bydgoszcz 1992.
Krajewski M., Umowa ubezpieczenia, art. 805–834 k.c. Komentarz, CH Beck, Warszawa 2016.

Kucharski B., O rozbieżnym pojęciu ruchu pojazdu, [w:] Ubezpieczenie odpowiedzialności cywil-
nej posiadaczy pojazdów komunikacyjnych – nowe spojrzenie na znaną instytucję Orlicki M.,
Pokrzywniak J., Raczyński A. [red.], Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza,
w druku.
Kucharski B., Świadczenie ubezpieczyciela w ubezpieczeniu mienia, Wolters Kluwer, Warszawa 2019.
Lewaszkiewicz-Petrykowska B., Odpowiedzialność na zasadzie ryzyka a ubezpieczenie, „Studia
Prawno-Ekonomiczne” 1968, nr 1.
Ludwichowska K., Odpowiedzialność cywilna i ubezpieczeniowa za wypadki drogowe, TNOiK,
Toruń 2008.
Maśniak D., „Ruch pojazdu” jako przesłanka odpowiedzialności ubezpieczyciela OC posiadacza
ciągnika rolniczego lub pojazdu wolnobieżnego – znaczenie orzeczenia TS C-514/16 Rodrigues
de Andrade, „Prawo Asekuracyjne” 2018, nr 3.
Mogilski W.W., Pojęcie ubezpieczenia obowiązkowego w kontekście różnych form przymusu za-
warcia ubezpieczenia, [w:] Stan prawny ubezpieczeń obowiązkowych w Polsce, Kowalewski
E. [red.], PIU, Warszawa 2014.
Oleszczak J., Zbieg odpowiedzialności ubezpieczycieli z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia OC
posiadaczy pojazdów oraz ubezpieczenia rolników, „Wiadomości Ubezpieczeniowe” 2000, nr 4.
Oleszczak J., Zmiany w rozumieniu pojęcia ruchu pojazdu pod wpływem orzeczenia TSUE w spra-
wie C-514/16 Rodriguez de Andrade, „Prawo Asekuracyjne” 2020, nr 2.
Orlicki M., Pokrzywniak J., Raczyński A., Obowiązkowe ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów
mechanicznych, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz–Poznań 2007.
Orlicki M., Regres między ubezpieczycielami w przypadku podwójnego ubezpieczenia OC, [w:]
Księga pamiątkowa dedykowana profesorowi Andrzejowi Kochowi, Olejniczak A., Orlicki M.,
Pokrzywniak J. [red.], Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza, Poznań 2017.
Orlicki M., Ubezpieczenia obowiązkowe, Wolters Kluwer, Warszawa 2011.
Robaczyński W., Kontrowersje wokół pojęcia ruchu pojazdu (art. 436 k.c.), „Palestra” 2007, nr 5–6.
Sieradzka M., Szkoda związana z ruchem pojazdu jako przesłanka odpowiedzialności z tytułu ubez-
pieczenia komunikacyjnego. Glosa do wyroku TS z 28 listopada 2017 r., C-514/16, LEX/el.2018.
Stan prawny ubezpieczeń obowiązkowych w Polsce. Wykaz z komentarzem, Kowalewski E. [red.],
PIU, Warszawa 2013.
Wałachowska M., Ziemiak M.P., Zakres odpowiedzialności za szkody związane z ruchem pojazdów,
Glosa do wyroku TS z 28 listopada 2017, C 514/16, „Europejski Przegląd Sądowy” 2019, nr 2.
Warkałło W., Odpowiedzialność odszkodowawcza. Funkcje, rodzaje, granice, Instytut Nauk Prawnych
PAN, Wydawnictwo PWN, Warszawa 1972.
Warkałło W., Ubezpieczenie a odpowiedzialność odszkodowawcza, „Studia Cywilistyczne” 1970, t. 16.
Wąsiewicz A., Ubezpieczenia komunikacyjne, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz–Poznań 2001.
Ziemiak M., Stan prawny ubezpieczeń obowiązkowych w Polsce, [w:] Stan prawny ubezpieczeń
obowiązkowych w Polsce, Kowalewski E. [red.], PIU, Warszawa 2014.