Wyniki badań genetycznych a obowiązek informacyjny w umowie ubezpieczenia na życie
DOI: https://doi.org/10.33995/wu2022.3.5
Abstract
Co więcej, od wejścia w życie RODO napięcie między przepisami Kodeksu cywilnego, przepisami dotyczącymi ochrony danych osobowych czy wreszcie publicznoprawnymi przepisami związanymi z działalnością ubezpieczeniową wydaje się jeszcze większe niż dotychczas. Dwie równoległe procedury prowadzące do zawarcia umowy ubezpieczenia – prywatnoprawna i związana z wyrażeniem zgody na przetwarzanie danych osobowych – wzajemnie na siebie oddziałują i rodzą wiele pytań o konsekwencje różnic i napięć między nimi. Widać to szczególnie w przypadku rozbieżności między zakresem zgody na przetwarzanie danych a zakresem informacji przekazanych przez potencjalnego ubezpieczonego na etapie przedkontraktowym.
Poniższy tekst przynosi próbę odpowiedzi na niektóre z zarysowanych wyżej wyzwań. Stanowi również apel o uchwalenie ustawy dotyczącej badań genetycznych, tak by postępująca komercjalizacja danych osobowych pozyskiwanych z badań genetycznych pozostała pod kontrolą polskiego ustawodawcy.
Słowa kluczowe
Pełna treść artykułu
Bibliografia
Barta P., Kawecki M., Litwiński P., Komentarz do art. 4 RODO, [w:] Ogólne rozporządzenie o ochronie danych osobowych. Ustawa o ochronie danych osobowych. Wybrane przepisy sektorowe, Litwiński P. [red.], CH Beck, Warszawa 2021.
Basedow J., Towards a European Insurance Contract Law? The Commission Expert Group, its Antecedents and Consequences, “Contratto e impresa / Europa” 2015(1), vol. 20.
Dryla O., Dopuszczalność przeprowadzania testów genetycznych w świetle artykułu 12 Europejskiej Konwencji Bioetycznej, [w:] Prawa człowieka a wyzwania bioetyczne związane z nowymi technologiami, Białek A., Wróblewski M. [red.], Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, Warszawa 2018
Fras M., Komentarz do art. 815 kodeksu cywilnego, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom V. Zobowiązania. Część szczególna (art. 765–921(16)), Habdas M. [red.], Wolters Kluwer, Warszawa 2018.
GDPR and Biobanking Individual Rights, Public Interest and Research Regulation across Europe, Slokenberga S., Tzortzatou O., Reichel J. [ed.], Springer 2021.
Harper P.S., What do we mean by genetic testing?, “Journal of Medical Genetics” 1997; vol. 34.
Khoury L., Blackett A., Vanhonnaeker L., Legal Aspects of Genetic Testing Regarding Insurance and Employment General Report, [in:] Genetic Testing and the Governance of Risk in the Contemporary Economy Comparative Reflections in the Insurance and Employment Law Contexts, Khoury L., Blackett A., Vanhonnaeker L. [ed.], Springer 2020.
Kondek J.M., Komentarz do art. 816 Kodeksu cywilnego, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Zobowiązania. Tom III B, Osajda K., Borysiak W. [red.], CH Beck, Warszawa 2021.
Machnikowski P., Komentarz do art. 58 kodeksu cywilnego, [w:] Gniewek E., Machnikowski P. [red.], Kodeks cywilny. Komentarz, CH Beck, Warszawa 2021.
Malinowska K., Komentarz do art. 816 Kodeksu cywilnego, [w:] Kontrakty na rynku ubezpieczeń. Komentarz do przepisów i warunków ubezpieczenia, Fuchs D. [red.], Wolters Kluwer, Warszawa 2020.
Merkin R., Gurses O., Insurance Act 2015: Rebalancing the Interests of Insurer and Assured, “Modern Law Review” 78, No. 6.
Orlicki M., Umowa ubezpieczenia, [w:] System prawa prywatnego. Tom VIII. Prawo zobowiązań – część szczegółowa, Panowicz-Lipska J. [red.], CH Beck, Warszawa 2011.
Principles of European Insurance Contract Law (PEICL), Basedow J. et al. [ed.], Verlag Dr. Otto Schmidt, Köln 2016.
Reps S., Zawarcie umowy ubezpieczenia w świetle zmiany ustawy o działalności ubezpieczeniowej, „Prawo Asekuracyjne” 1997, nr 1.
Spickhoff A., Fenger H., Medizinrecht, CH Beck, Münich 2018.
Szczepańska M., Komentarz do art. 37 Ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, [w:] Ustawa o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej. Komentarz, Wajda P. [red.], Wolters Kluwer, Warszawa 2017.
Szczerbowski J., Komentarz do art. 815 kodeksu cywilnego, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, Załucki M. [red.], CH Beck, Warszawa 2020.
Tereszkiewicz P., Obowiązek informacyjny ubezpieczającego i skutki jego naruszenia z perspektywy prawno-porównawczej: zmierzch uberrimae fidei w epoce ochrony konsumenta?, [w:] Rozprawy cywilistyczne: księga pamiątkowa dedykowana profesorowi Edwardowi Drozdowi, Pecyna M., Pisuliński J., Podrecka M. [red.], LexisNexis, Warszawa 2013.
Wiącek M., Komentarz do art. 87 Konstytucji, [w:] Konstytucja RP. Tom II. Komentarz do art. 87– 243, Safjan M., Bosek L. [red.], CH Beck, Warszawa 2016.
Zimmern R.L., Genetic testing: a conceptual exploration, “Journal of Medical Ethics” 1999, vol. 25.
https://www.globenewswire.com/news-release/2022/01/06/2362697/0/en/Genetic-TestingMarket-Size-to-Hit-USD-15%E2%80%938-Billion-by-2030.html%20 [dostęp:2015.12.2021].
https://www.uibk.ac.at/zivilrecht/forschung/evip/restatement/sprachfassungen/peicl-en.pdf
https://www.coe.int/t/dg3/healthbioethic/texts_and_documents/ETS164Polish.pdf [dostęp: 15.12.2021].
https://edpb.europa.eu/sites/edpb/files/files/file1/edpb guidelines 202005 consent en.pdf [dostęp: 15.12.2021].
https://igcz.poznan.pl/wp-content/uploads/2016/08/Ustawa-o-testach-genetycznych.pdf [dostęp: 15.12.2021].
https://www.nik.gov.pl/kontrole/P/17/102/LWA/#:~:text=Informacja%20o%20wynikach,27%2012%3A46 [dostęp: 15.12.2021].