wu2022.2.7

O osobliwościach umowy ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym. Rozważania na tle judykatury polskiej i niemieckiej

Oskar Zgonina

DOI: https://doi.org/10.33995/wu2022.2.7

Abstract

Celem niniejszej publikacji jest dokonanie oceny linii orzeczniczej w przedmiocie umowy ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym. Rozważania podjęte zostały w oparciu o aktualne poglądy orzecznictwa zarówno sądów powszechnych, jak i Sądu Najwyższego oraz stanowiska wyrażone w piśmiennictwie. W judykaturze coraz częściej orzeka się o nieważności umów ubezpieczenia w postaci ubezpieczeń na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym. Rodzi to potrzebę pogłębionych rozważań dotyczących m.in. kwestii wykazania przesłanek nieważności umów ubezpieczenia z UFK, sposobu uzyskania przez klienta rynku ubezpieczeniowego odpowiedniej ochrony sądowej, możliwości zwrotu składki uiszczonej na rzecz ubezpieczyciela w wykonaniu nieważnej czynności prawnej, jak również zagadnienia przedawnienia roszczeń z tytułu świadczenia nienależnego. Publikacja wzbogacona została o zagadnienia prawnoporównawcze, odwołujące się do orzecznictwa niemieckiego Bundesgerichtshof.

 

Słowa kluczowe

umowa ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, UFK, ochrona ubezpieczeniowa, nieważność umowy ubezpieczenia, Widerspruchsrecht.

 

Pełna treść artykułu

PDF

Bbibliografia

Bernhardt J., Fondsgebundene Lebensversicherungen, [w:] Private Equity als Anlageklasse für Fondsgebundene Lebensversicherungen, Springer Gabler, Heidelberg 2010.

Brömmelmeyer C., [w:] Versicherungsrecht-Handbuch, CH Beck, München 2008

Bukowska E., [w:] Ustawa o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej. Komentarz, Czublun P. [red.], CH Beck, Warszawa 2016.

Chłopecki A., Obowiązki informacyjne w umowie ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym – modele ochrony i kierunki ich rozwoju, „Wiadomości Ubezpieczeniowe” 2016, nr 3.

Chłopecki A., Ubezpieczenie na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym a opłaty likwidacyjne (na tle regulacji o funduszach inwestycyjnych), „Wiadomości Ubezpieczeniowe” 2013, nr 1 (numer specjalny).

Dybowski T., Przyrzyńska A., [w:] System Prawa Prywatnego. Tom 5. Prawo zobowiązań – część ogólna, Łętowska E. [red.], CH Beck, Warszawa 2006.

Fras M., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom V. Zobowiązania. Część szczególna (art. 765– 921(16)), Fras M., Habdas M. [red.], Wolters Kluwer, Warszawa 2018, art. 829, LEX.

Fras M., Obowiązki ubezpieczycieli przy zawieraniu umów na cudzy rachunek, „Wiadomości Ubezpieczeniowe” 2016, nr 3.

Kahlenberg J., Fondsgebundene Versicherungen, [w:] Lebensversicherungsmathematik, Springer Gabler, Wiesbaden 2018.

Krajewski M., Umowa ubezpieczenia. Art. 805–834 KC. Komentarz, CH Beck, Warszawa 2016.

Łętowska E., Bezpodstawne wzbogacenie, CH Beck, Warszawa 2000.

Mrozowska-Bartkiewicz B., Charakter prawny ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, „Prawo Asekuracyjne” 2015, nr 2.

Prölss E.R., Martin A., Versicherungsvertragsgesetz mit Nebengesetzen, Vertriebsrecht und Allgemeinen Versicherungsbedingungen. Kommentar, CH Beck, München 2021.

Radwański Z., Prawo zobowiązań, CH Beck, Warszawa 1986.

Romanowski M., Czy świadczenie wykupu w umowach z UFK jest świadczeniem głównym?, „Wiadomości Ubezpieczeniowe” 2016, nr 2.

Romanowski M., Umowa ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym w świetle przepisów Kodeksu cywilnego i projektowanych w tym zakresie zmian, „Wiadomości Ubezpieczeniowe 2013, nr 3 (numer specjalny).

Sprawozdanie z działalności Rzecznika Finansowego w 2020 r. oraz uwagi o stanie przestrzegania prawa i interesów klientów podmiotów rynku finansowego i sprawozdanie z działalności w 2020 r. finansowanej ze środków funduszu edukacji finansowej wraz z informacją o wykorzystaniu środków funduszu, Warszawa 2021.

Sury P., Nieprawidłowości dystrybucji tzw. polisolokat a znamiona przestępstwa oszustwa, „Prokuratura i Prawo” 2016, nr 7–8.

Szczepańska M., [w:] Ustawa o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej. Komentarz, Wajda P. [red.], Wolters Kluwer, Warszawa 2017.

Szczepańska M., Nowe ujęcie umowy ubezpieczenia z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym w świetle art. 23 ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, „Prawo Asekuracyjne” 2017, nr 2.

Szczepańska M., Ubezpieczenie na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, Wolters Kluwer, Warszawa 2011.

Szczepańska M., Wypłata wartości wykupu w umowie ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym – charakter prawny świadczenia, „Wiadomości Ubezpieczeniowe” 2015, nr 3.

Szczerbowski J., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, Art. 805 KC, Załucki M. [red.], CH Beck, Warszawa 2019.

Szponar K., Polisolokata, czyli ubezpieczenie na życie i dożycie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, „Palestra” 2019, nr 10.

Trzaskowski R., Granice swobody kształtowania treści i celu umów obligacyjnych, Wydawnictwo Zakamycze, Kraków 2005.

Wandt M., Versicherungsrecht, Carl Heymanns Verlag, Köln 2010.

Wiśniewski M., Ubezpieczenia o charakterze oszczędnościowym w świetle nowych regulacji, „Wiadomości Ubezpieczeniowe” 2016, nr 3.