22 marca br. weszło w życie rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1238 w sprawie ogólnoeuropejskiego indywidualnego produktu emerytalnego (rozporządzenie PEPP). Jego główny cel to zwiększenie potencjału europejskiego rynku indywidualnych emerytów, poprzez stworzenie ram dla przygotowania produktów emerytalnych, które mają być proste i opłacalne dla klientów oraz umożliwienie łatwego przenoszenia środków pomiędzy państwami Unii Europejskiej. Produkt PEPP – czy możemy z niego korzystać?

Na temat prac nad PEPP pisaliśmy już na blogu PIU >>> 

Produkt PEPP ma być atrakcyjny i korzystny zarówno dla klientów, jak i dostawców

W założeniu PEPP ma być atrakcyjny dla europejskich dostawców produktów emerytalnych, przede wszystkim ze względu na:

• jedną europejską licencję i jednolite ramy prawne oferowania PEPP we wszystkich 27 krajach członkowskich UE, co umożliwi uzyskanie znacznych korzyści skali,
• dużą swobodę w projektowaniu produktów, m.in. w zakresie polityki inwestycyjnej, doradztwa i dystrybucji cyfrowej oraz sposobu wpłat i wypłat z produktu,
• szeroki zakres dostawców produktów PEPP, w szczególności poprzez otwarcie prywatnego rynku emerytalnego dla firm inwestycyjnych, dzięki czemu zarządzający aktywami, robo-doradcy i tzw. neobrokerzy mogą oferować prywatne rozwiązania emerytalne.

Produkt PEPP ma być jednak przede wszystkim atrakcyjny i bezpieczny dla europejskich klientów, a także w założeniu przynosić im wiele korzyści, m.in. ze względu na:

• wyższe stopy zwrotu dzięki elastycznym opcjom inwestycyjnym i alternatywnym technikom ochrony kapitału,
• niższe kosztom dzięki większej konkurencji, ekonomii skali i cyfryzacji,
• większą przejrzystość i porównywalność dzięki ustandaryzowanym, łatwym w zrozumieniu informacjom i wprowadzeniu standardowego produktu (basic PEPP)
• większą elastyczność, w szczególności dzięki możliwości przenoszenia produktu za granicę oraz elastycznym wpłatom i wypłatom.

Tak PEPP wygląda w założeniach europejskiego ustawodawcy i EIOPA, które opracowała szczegółowe rozwiązania techniczne dla oferowania produktu PEPP. Warto w tym miejscu przypomnieć, że również przedstawiciel Polskiej Izby Ubezpieczeń brał udział w pracach EIOPA. W praktyce dla powodzenia projektu PEPP istotny wpływ będą miały m.in. rozwiązania podatkowe przyjęte dla produktu PEPP w poszczególnych krajach członkowskich UE.

Produkt PEPP na razie niedostępny dla polskich klientów

W Polsce Ministerstwo Finansów zaproponowało dla produktu PEPP wprowadzenie ulgi podatkowej wzorowanej na istniejących rozwiązaniach w zakresie IKE. O projekcie ustawy o ogólnoeuropejskich indywidualnych produktach emerytalnych (projekt ustawy o OIPE) pisaliśmy na blogu PIU. Z perspektywy ubezpieczycieli warto zwrócić uwagę, że projekt ustawy o OIPE, podobnie jak dla IKE, jako ubezpieczeniową formę PEPP przewiduje umowę ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, zakładając przy tym możliwość zastosowania różnych metod ograniczania ryzyka określonych w rozporządzeniu PEPP, np. mechanizmu wygładzania (pooling and smoothing), czy podobnie jak w przypadku PPK, funduszy cykli życia.

Na razie, pomimo wejścia w życie rozporządzenia PEPP 22 marca br., produkt PEPP nie jest dostępny dla polskich klientów ze względu na niezakończone prace nad projektem ustawy o OIPE. Ostatnia wersja projektu zakładała weście w życie ustawy razem z rozporządzeniem PEPP, ale prace nad projektem utknęły na etapie rządowym.

Polscy klienci nie są przy tym jedyni. Dla przykładu w Niemczech również nie zakończono jeszcze prac nad lokalnymi przepisami dotyczącymi PEPP, a nawet nie przedstawiono jeszcze propozycji podatkowych rozwiązań dla tego typu produktów.

Perspektywa produktu PEPP

Nadal trudno jest ocenić, czy PEPP odniesie sukces. Sama idea stworzenia ogólnoeuropejskiego produktu emerytalnego, który umożliwia przenoszenie środków pomiędzy państwami UE, w przypadku zmiany miejsca zamieszkania posiadacza, jest jak najbardziej słuszna i potrzebna. Ponadto rozporządzenie PEPP wprowadza szereg nowych rozwiązań dla produktów emerytalnych, które w przyszłości mogą mieć zastosowanie do innych produktów oszczędnościowych, w tym produktów ubezpieczeniowych.

W Polsce, ze względu na oparcie PEPP na rozwiązaniach przyjętych dla IKE, może to być sposób na zwiększenie ulgi podatkowej dla osób już posiadających produkty IKE. Niemniej jednak, ze względu na wprowadzone w ostatnim czasie PPK, jako dodatkowy, dobrowolny element systemu emerytalnego, wydaje się, że nie ma w Polsce w najbliższym czasie miejsca na wprowadzenie nowych, dodatkowych produktów emerytalnych.