13 września 2020

Pomimo niepomyślnych wieści z Brukseli, umowy z reasekuratorami japońskimi będą możliwe

Autor: Paweł Sawicki

PIU otrzymała z Ministerstwa Finansów informację, że prawdopodobnie Komisja Europejska nie przedłuży decyzji, na mocy której system wypłacalności Japonii został uznany za czasowo równoważny z systemem w Unii Europejskiej. Na szczęście jest pismo Ministra Finansów z 3 grudnia 2019 r., które mityguje ryzyko „wygaśnięcia” decyzji o równoważności. Współpraca PIU z MF i UKNF przyniosła dobre rozwiązanie w tej sytuacji.

Japoński system wypłacalności zakładów reasekuracji

9 września br. Ministerstwo Finansów przekazało Polskiej Izbie Ubezpieczeń datowany na 8 września br. dokument roboczy przygotowany w ramach EGBPI (Expert Group on Banking, Payments and Insurance). Z jego treści wynika, że prawdopodobnie Komisja Europejska nie przedłuży decyzji, na mocy której system wypłacalności Japonii został uznany za czasowo równoważny z systemem wypłacalności ustanowionym w Unii Europejskiej. Obecną decyzję wydano 26 listopada 2015 r. i jest ważna do końca tego roku.

Nie będzie nowej japońskiej legislacji do oceny przez KE i EIOPA

Komisja Europejska informuje, że jej przedstawiciele kontaktowali się wielokrotnie z japońskim FSA. Wszystko wskazuje na to, że Japonia nie będzie w stanie przyjąć w najbliższym czasie odpowiednich zmian swojego prawa z zakresu wypłacalności zakładów reasekuracji. Komisja powołuje się przy tym na art. 172 ust. 5 dyrektywy Solvency II (2009/138), zgodnie z którym termin 31 grudnia 2020 r. może zostać przedłużony maksymalnie o jeden rok. Jednak tylko wtedy, gdy jest to konieczne na przeprowadzenie przez EIOPA i Komisję oceny równoważności. Tymczasem Japonia w najbliższym czasie nie przyjmie w ogóle nowych regulacji, nie będzie zatem nowej legislacji do oceny.

Polskie przepisy o zawieraniu umów z reasekuratorami zagranicznymi

Na podstawie art. 177 ust. 2 ustawy z 11 września 2015 roku o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej zagraniczny zakład reasekuracji z siedzibą w państwie niebędącym państwem członkowskim Unii Europejskiej może podejmować i wykonywać działalność reasekuracyjną na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:

  1. przez główny oddział;
  2. bezpośrednio z terytorium państwa, w którym ma siedzibę, jeżeli system wypłacalności tego państwa, zgodnie z  art. 172 dyrektywy 2009/138/WE, został uznany za równoważny lub czasowo równoważny z systemem wypłacalności ustanowionym w Unii Europejskiej;
  3. bezpośrednio z terytorium państwa, w którym ma siedzibę, jeżeli z państwem tym została zawarta umowa, o której mowa w art. 175 dyrektywy 2009/138/WE.

O ile zatem Japonia wskazaną czasową równoważność straci, może powstać pytanie o prowadzenie działalności reasekuracyjnej na terytorium RP przez reasekuratorów japońskich. Czyli o możliwość zawierania umów z reasekuratorami z tego kraju.

https://www2.piu.org.pl/reasekuracja-z-panstwami-trzecimi-dobre-wiesci-dla-rynku/

Współpraca PIU z Ministerstwem Finansów

Na jesieni ubiegłego roku w Ministerstwie Finansów odbyło się spotkanie, na którym ustalono, że PIU wystąpi do MF z zapytaniem o możliwość zawierania umów reasekuracji z państwami spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego. W tym wystąpieniu podnieśliśmy, że po wejściu w życie Aktu Delegowanego 2015/35 prawo europejskie dopuszcza możliwość współpracy z reasekuratorami z państw trzecich, którzy nie posiadają siedziby na terenie UE oraz których system wypłacalności nie został uznany za równoważny. Zgodnie z art. 211 ust. 1 i 2 pkt c) Rozporządzenia Delegowanego, jeżeli zakład ubezpieczeń lub zakład reasekuracji dokonuje przeniesienia ryzyk na podstawie umów reasekuracji w celu uwzględnienia techniki ograniczania ryzyka w podstawowym kapitałowym wymogu wypłacalności, kontrahentem może być zakład ubezpieczeń lub reasekuracji z państwa trzeciego, który nie ma siedziby w państwie posiadającym system wypłacalności uznawany za równoważny lub tymczasowo równoważny zgodnie z art. 172 dyrektywy 2009/138/WE. Warunkiem jest, aby został mu przypisany stopień jakości kredytowej 3 lub lepszy (w skali 0-6). Ta ocena powinna być wydana lub zatwierdzona przez zewnętrzną instytucję oceny wiarygodności kredytowej (ECAI) zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 060/2009 Parlamentu Europejskiego i Rady.

Polskie zakłady ubezpieczeń mogę się reasekurować w Japonii

Poprosiliśmy Ministerstwo Finansów o potwierdzenie, że w sytuacjach określonych w prawie europejskim polskie zakłady ubezpieczeń mogą zawierać umowy reasekuracji z reasekuratorami z Państw spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego nawet wówczas, gdy możliwość taka wprost nie wynika z obowiązującej ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej.

Pismo Ministerstwa Finansów z 3 grudnia 2019 r.

W odpowiedzi na wystąpienie PIU, Ministerstwo Finansów, po konsultacji z Komisją Nadzoru Finansowego, przyjęło argumenty PIU. Reasekuracja z państwami trzecimi jest dopuszczalna na warunkach Rozporządzenia Delegowanego 2015/35 uzupełniającego dyrektywę Wypłacalność II. Akt ten obowiązuje bezpośrednio i nie wymaga implementacji. Ministerstwo Finansów podkreśliło, że Rozporządzanie Delegowane rozszerza, względem ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej krąg podmiotów, z którymi mogą być zawierane umowy reasekuracji przez krajowe zakłady ubezpieczeń.

Czy powinniśmy trzymać kciuki za nową decyzję w sprawie równoważności systemu wypłacalności Japonii?

Już w samym dokumencie roboczym EGBPI Komisja Europejska dostrzega wysiłki Japonii zmierzające do wprowadzenia nowych regulacji. Chociaż jest prawie pewna, że nie uda się ich zrealizować w terminie umożliwiającym przedłużenie decyzji. Na pewno decyzja o ekwiwalentności byłaby nieco prostszym rozwiązaniem. Jednak stanowisko Ministerstwa Finansów z 3 grudnia ubiegłego roku w dostatecznym stopniu mityguje brak tej decyzji. Należy jedynie pamiętać o odpowiedniej jakości kredytowej reasekuratora, z którym podpisujemy umowę. Z drugiej strony wymagany Aktem Delegowanym poziom co najmniej 3 w skali 6 nie ustawia poprzeczki zbyt wysoko i warunek ten nie powinien być trudny do spełnienia.