W środowisku niskich stóp procentowych trudno oferować produkty, które przyniosą dużą stopę zwrotu dla klientów. Trwają konsultacje EIOPA dotyczące założeń koncepcji tzw. value for money, czyli wartości produktu dla klienta, na europejskim rynku produktów z UFK. KNF zakończył prace nad interwencją produktową. To wszystko wpłynie na rynek ubezpieczeń UFK – w jaki sposób?

Niskie stopy procentowe – wyzwania dla produktów finansowych

Od kilku lat żyjemy w środowisku niskich stóp procentowych. Nie tylko w Polsce, gdzie są obecnie najniższe w historii. Zjawisko dotyczy całego świata. Szczególnie Stanów Zjednoczonych i strefy euro, w której stopa depozytowa od 2017 r. jest ujemna. Środowisko niskich stóp procentowych rodzi wiele różnych wyzwań, dotyczących także produktów ubezpieczeniowych. Przede wszystkim, w takim otoczeniu rynkowym, coraz trudniej jest oferować produkty, które przynoszą dużą stopę zwrotu dla klienta. Dotyczy to nie tylko ubezpieczeń o charakterze oszczędnościowym i inwestycyjnym, ale wszystkich produktów inwestycyjnych. Środowisko niskich stóp procentowych ma ogromny wpływ na rynek ubezpieczeń UFK, ale nie jest jedynym czynnikiem, który powoduje, że ta część rynku ubezpieczeń na życie w najbliższych latach bardzo się zmieni.

EIOPA pracuje nad koncepcją value for money

Obecnie trwają konsultacje EIOPA dotyczące założeń koncepcji tzw. value for money, czyli wartości produktu dla klienta, na europejskim rynku produktów z UFK. EIOPA zwraca uwagę, że ubezpieczeniowe produkty UFK i hybrydowe zapewniają klientom możliwość korzystania ze zwrotów na rynku kapitałowym. Zaznacza jednak, że koszty uzyskania dostępu do tych rynków powinny być rozsądne i proporcjonalne do świadczonych usług inwestycyjnych. Zdaniem EIOPA wartość produktów UFK powinna być oceniana jako całość, ale również oddzielnie dla każdego z ich elementów, w tym w szczególności w odniesieniu do świadczonej ochrony ubezpieczeniowej.
EIOPA chce, by na rynku UFK, konsumenci byli pewni, że oferowane produkty ubezpieczeniowe o charakterze inwestycyjnym mają dobry stosunek jakości do ceny, w tym łączą korzyści ubezpieczeniowe i inwestycyjne. To cel, który europejski nadzór zawarł w dokumencie konsultacyjnym.

UFK mogą sprzyjać Unii Rynków Kapitałowych

EIOPA uważa też, że dobrze prosperujący rynek produktów UFK może przyczynić się do rozwoju Unii Rynków Kapitałowych (CMU). Może być też fundamentem bardziej zrównoważonych inwestycji i zwiększenia oszczędności gospodarstw domowych. EIOPA aktualnie zbiera opinie w ramach konsultacji do 16 lipca br. Polska Izba Ubezpieczeń analizuje jej propozycje, przedstawi więc stanowisko polskiego rynku ubezpieczeń do koncepcji zaprezentowanej przez europejski organ nadzoru.

Interwencja produktowa na rynku UFK

To nie wszystkie czynniki, które w ciągu najbliższych miesięcy będą miały wpływ na produkty z UFK. Urząd Komisji Nadzoru Finansowego zakończył prace nad interwencją produktową na tym rynku. Interwencja produktowa obejmuje dwa obszary – rentowność produktu UFK dla klienta oraz politykę inwestycyjną UFK w zakresie lokowania środków w instrumenty contingent convertibles.

Dodatkowo Urząd Komisji Nadzoru Finansowego zapowiedział jednocześnie podjęcie dodatkowych działań mających na celu wzmocnienie ochrony klientów w obszarze umów ubezpieczenia z UFK w zakresie zmian legislacyjnych zmierzających do wprowadzenia, na podstawie art. 133 ust. 3 Dyrektywy Wypłacalność II, przepisów prawa, które kompleksowo będą regulowały działalność lokacyjną prowadzoną ze środków ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych oraz przygotowanie stanowiska w przedmiocie ujmowania kosztów i opłat w umowie ubezpieczenia z UFK.

Interwencja produktowa – konsultacje z EIOPA

KNF podjęła decyzję o rozpoczęciu prac nad interwencją produktową w listopadzie 2019 r. Należy podkreślić, że rynek ubezpieczeń w trakcie prac miał możliwość przedstawienia opinii i komentarzy do proponowanych rozwiązań, z których część została uwzględniona przez organ nadzoru. Dodatkowo, zgodnie z wymogami rozporządzenia PRIIPs, UKNF konsultował projekt interwencji produktowej z organami nadzoru z innych krajów członkowskich UE oraz EIOPA. Opinia EIOPA, która została przedstawiona w marcu br. częściowo pozytywnie ocenia rozwiązania zaproponowane przez UKNF. Należy jednak pamiętać, że opinia EIOPA nie jest wiążąca dla UKNF. Zgodnie z rozporządzeniem PRIIPs zastosowanie ma zasada comply or explain.

Rynek ubezpieczeń UFK – Zmiana konstrukcji produktów

Bez wątpienia interwencja produktowa KNF będzie miała istotny wpływ na rynek ubezpieczeń na życie z UFK. Zmieni się przede wszystkim konstrukcja produktów z UFK. Prawdopodobnie w wielu produktach będziemy mieli do czynienia z rozdzieleniem części ochronnej od inwestycyjnej lub ograniczona zostanie część ochronna w produktach z UFK. Ze względu na wymogi dotyczące rentowności produktu ograniczona zostanie również oferta inwestycyjna w produktach UFK. W szczególności dostęp klientów do funduszy innych niż dłużne, a więc oferujących aktywną politykę inwestycyjną.

Możliwość oferowania produktów z UFK przy obecnej sytuacji rynkowej

Zaoferowanie produktów z UFK, które przyniosłyby klientom duże zyski, przy niskich stopach produktowych i z uwzględnieniem nowych wymogów będzie więc trudne. Trzeba tu wziąć pod uwagę koszty po stronie instytucji finansowej, które wiążą się z zaoferowaniem takiego produktu. W przypadku zakładów ubezpieczeń elementem produktu z UFK jest ochrona ubezpieczeniowa. To dodatkowa wartość dla klienta, ale też wiąże się z dodatkowym kosztem.

Warto również wspomnieć, że od 1 stycznia 2022 r. wejdzie w życie docelowy limit na opłaty za zarządzanie na rynku TFI, który wyniesie maksymalnie 2% aktywów. Pośrednio będzie to miało również wpływ na wysokość opłat w produktach UFK, które często oferują możliwość inwestowania środków w fundusze inwestycyjne za pośrednictwem UFK.