Od 11 lipca br. jest możliwa tzw. profesjonalna rejestracja pojazdów. To nowa forma czasowej rejestracji, która wchodzi w życie wraz ze zmianą do ustawy Prawo o ruchu drogowym. Ma umożliwić legalne wykonywanie jazd testowych pojazdami z wykorzystaniem jednego numeru rejestracyjnego dla wielu pojazdów, bez konieczności każdorazowej czasowej rejestracji pojazdu w organie rejestrującym. Co się zmieni w ubezpieczeniach obowiązkowych? Jak rozwiązano kwestię profesjonalnej rejestracji w krajach europejskich?

Zmiana tylko dla uprawnionych

Z tej formy rejestracji mogą skorzystać tylko tzw. podmioty uprawnione, to jest:

• przedsiębiorcy zajmujący się produkcją, dystrybucją (sprzedażą prowadzoną w ramach handlu) lub badaniem pojazdów niezarejestrowanych wcześniej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub za granicą,
• jednostki uprawnione lub jednostki badawcze producenta pojazdu, przedmiotu wyposażenia lub części przeprowadzające badania pojazdu, przedmiotu wyposażenia lub części.

To duże uproszczenie dla tych podmiotów. Będą mogły testować pojazdy w ruchu drogowym z wykorzystaniem jednego numeru rejestracyjnego dla wielu pojazdów i profesjonalnych dowodów rejestracyjnych, bez konieczności każdorazowej czasowej rejestracji i wizyty w organie rejestrującym. Profesjonalny dowód rejestracyjny będzie dokumentem stwierdzającym dopuszczenie do ruchu samochodu, motoroweru, ciągnika rolniczego lub przyczepy.

Dopuszczalna będzie również jazda testowa przez osobę zainteresowaną zakupem pojazdu, pod warunkiem, że odbędzie się w obecności podmiotu uprawnionego albo jego pracownika. Natomiast w przypadku podmiotu uprawnionego, który zajmuje się produkcją pojazdów, jazda testowa będzie możliwa także na podstawie umowy cywilnoprawnej.

Podmiot uprawniony, który uzyskał decyzję o profesjonalnej rejestracji pojazdów, będzie obowiązany prowadzić wykaz pojazdów użytkowanych przez siebie w ruchu drogowym z wykorzystaniem profesjonalnego dowodu rejestracyjnego i zalegalizowanych profesjonalnych tablic rejestracyjnych.

Zmiany w ustawie o ubezpieczeniach obowiązkowych

Wejście w życie przepisów dotyczącej profesjonalnej rejestracji pojazdów wprowadzi zmiany do ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych (…) w zakresie:

• wprowadzenia definicji pojazdu do jazd testowych, przez który rozumie się niezarejestrowany wcześniej na terytorium RP lub za granicą pojazd używany przez podmiot uprawniony na podstawie decyzji o profesjonalnej rejestracji pojazdów,
• momentu powstania obowiązku zawarcia ubezpieczenia OC ppm – najpóźniej w dniu wypełnienia blankietu profesjonalnego dowodu rejestracyjnego, ale nie później niż z chwilą wprowadzenie pojazdu do ruchu,
• wyłączenia stosowania części przepisów dotyczących umowy ubezpieczenia OC ppm.

Tablice rejestracyjne dla pojazdów dopuszczonych do ruchu w ramach profesjonalnej rejestracji będą miały zielony numer rejestracyjny na białym tle.

Profesjonalna rejestracja – rozwiązania europejskie

Formy czasowej rejestracji pojazdów funkcjonują w większości państw członkowskich UE. Mają różne nazwy, np. rejestracja komercyjna, rejestracja handlowa, i są dostępne dla przedsiębiorców, którzy świadczą usługi związane z obrotem pojazdami. Oto krótki przegląd na podstawie informacji zebranych przez Ministerstwo Infrastruktury.

Luksemburg

Forma profesjonalnej rejestracji w Luksemburgu dotyczy dystrybutorów, producentów pojazdów i warsztatów. Centralny organ rejestrujący wydaje dowód rejestracyjny w celu testowania, demonstracji pojazdów klientom, transferu pojazdów, naprawy i zabudowy oraz holowania w razie awarii na dwa lata. Rejestracji nie przypisuje się do pojazdu. Podmiot dysponuje oddzielnymi blankietami dla danego pojazdu. Jeden egzemplarz ma w samochodzie, drugi w przedsiębiorstwie, a trzeci wysyła do organu rejestrującego. Tablice rejestracyjne są koloru białego z czerwonymi znakami i zawierają informację o roku ważności. Rejestrację cofa się, jeśli podmiot uprawniony nie przestrzega jej warunków.

Holandia

Z profesjonalnej rejestracji korzystają przedsiębiorcy, którzy zajmują się handlem pojazdami, przebudową lub naprawą oraz przeglądami technicznymi, po spełnieniu określonych warunków. Przedsiębiorcy muszą mieć siedzibę w Holandii, zarejestrować działalność, być zarejestrowanymi płatnikami VAT oraz dokonać wymaganych opłat. Mogą mieć więcej niż jedną profesjonalną rejestrację bez ograniczeń czasowych. Profesjonalny dowód rejestracyjny nie jest przypisany do konkretnego pojazdu. Holenderskie profesjonalne tablice rejestracyjne są zielone z czarnymi znakami. Przedsiębiorcy są kontrolowani przez RDW (centralny organ rejestrujący pojazdy). Jeżeli przedsiębiorcy nie respektują obowiązujących wymagań, to profesjonalną rejestrację zawiesza się, cofa lub przedsiębiorca otrzymuje pisemne ostrzeżenie. Do każdego używanego profesjonalnego dowodu rejestracyjnego trzeba dołączyć obowiązkowe ubezpieczenie pojazdu.

Łotwa

Komercyjne tablice rejestracyjne na Łotwie stosują przedsiębiorcy zajmujący się handlem pojazdami, a także testujący pojazdy. Mogą ich używać wyłącznie na terytorium Łotwy nie dłużej niż rok. Muszą mieć wżne ubezpieczenie. Do tablic wydaje się tzw. kartę komercyjnych tablic rejestracyjnych.

Belgia

W Belgii są dwa rodzaje komercyjnych tablic rejestracyjnych: handlowe i testowe. W dowodzie rejestracyjnym jest wpisany posiadacz komercyjnych tablic rejestracyjnych, natomiast nie identyfikuje się pojazdu, ani nie obowiązuje książeczka do identyfikacji pojazdów. Dla komercyjnych tablic stosuje się taki sam blankiet dokumentu jak dla „zwykłego” dowodu rejestracyjnego. Pojazd musi być ubezpieczony. W przypadku tablic handlowych wymagane jest badanie techniczne pojazdu. Nie ma takiego wymogu w przypadku tablic testowych. Tablice komercyjne są ważne przez rok i można je odnowić od października do grudnia. Na tablicach jest specjalna nalepka o ich ważności.

Finlandia

Podobnie w Finlandii wydaje się testowe tablice rejestracyjne i odpowiedni dokument ważny przez rok. Można je stosować, jeśli zapłaciło się podatek od importu pojazdu. Tablice te są tylko dla określonych podmiotów. Osoby prywatne mogą z nich korzystać tylko jeśli testują pojazd z zamiarem jego nabycia. Musza wówczas mieć certyfikat wydany dla tablic testowych i tymczasowe pozwolenie dealera na użytkowanie pojazdu. Tablice testowe nie mogą być wypożyczane innemu podmiotowi – przedsiębiorcy lub osobie prywatnej. Za niewłaściwe ich używanie grozi cofnięcie rejestracji i sankcje podatkowe w wysokości 1000 euro albo więcej. Ważność testowych tablic można co roku odnawiać, chyba że cofnięto  certyfikat dla nich lub organ rejestrujący zadecyduje o ich nieodnowieniu. Odnowienie jest możliwe pod warunkiem dokonania wymaganych opłat.

Rumunia

W Rumunii z profesjonalnych tablic rejestracyjnych korzystają producenci i dystrybutorzy pojazdów. Tablice mają wyróżnik powiatu, czerwony numer i napis „PROBE”. Wydaje się je na rok. Producenci mogą ich używać na terytorium całego kraju, natomiast dla dystrybutorów zasięg ograniczono do granic powiatu. Rejestracja nie jest przypisana do konkretnego pojazdu. Wydawany jest dowód rejestracyjny bez wypełnionych danych pojazdu, które powinny być wydrukowane jako załącznik do tego dokumentu przy każdorazowym użyciu tablic. Całkowita liczba będących w użyciu na terenie Rumunii profesjonalnych numerów rejestracyjnych nie przekracza 1000. Dystrybutorzy nowych pojazdów oraz osoby indywidualne sprowadzające używane pojazdy zarejestrowane wcześniej za granicą mogą – do czasu ich stałej rejestracji – korzystać z czasowych tablic rejestracyjnych ważnych 30 dni. Jeden pojazd może otrzymać kolejno trzykrotnie rejestrację czasową. Zamiast dowodu rejestracyjnego wydaje się pozwolenie przypisane do danego pojazdu ważne na terytorium całego kraju. Numery rejestracyjne koloru czerwonego składają się z wyróżnika powiatu i następujących po nim 7 cyfr zaczynających się zawsze od „0”.

Irlandia

Przedsiębiorcy prowadzący w Irlandii działalność związaną z produkcją, sprzedażą, dystrybucją i naprawą pojazdów mają do dyspozycji rejestrację profesjonalną, zwaną pozwoleniem handlowym. 29 lokalnych władz rejestracyjnych wydaje je na rok. Można je wykorzystywać tylko do badań, napraw, pokazów – w przypadku nowych pojazdów, dostawy do portu, lotniska lub granicy – przy eksporcie pojazdów itd. Oprócz czasowych są też limity kilometrowe użytkowania takich pojazdów. Roczną opłatę ustala się na szczeblu centralnym. Tablice rejestracyjne mają specyficzny format (kolorystyka, rok, wyróżnik lokalny, numer). Przedsiębiorca przy składaniu wniosku dostarcza: ubezpieczenie prowadzonej działalności, wycenę lokali przedsiębiorstwa lub pozwolenie na budowę, być zarejestrowanym płatnikiem VAT lub gdy posiada mniejsze obroty od limitu do rejestracji VAT – oszacowanie podatku dochodowego.

Włochy

We Włoszech z profesjonalnej rejestracji korzystają producenci pojazdów, systemów i komponentów pojazdów oraz ich przedstawiciele, dystrybutorzy, agenci komisowi i sprzedaży, autoryzowani handlowcy, firmy przemieszczające nierejestrowane pojazdy z/do magazynów w zasięgu do 100 km, uczelniane i publiczne lub prywatne jednostki badawcze prowadzące badania dotyczące pojazdów, producenci zabudów i opon, instalatorzy systemów i komponentów w danych pojazdach, warsztaty i podmioty przebudowujące pojazdy. Mogą oni używać tej rejestracji do badań, pokazów i przemieszczania pojazdów. Wydawane przez Departament Transportu Ministerstwa Infrastruktury i Transportu na rok pozwolenie musi znajdować się w pojeździe. Jest ono ważne dla jednego pojazdu w danym czasie, przy czym nie jest przypisane do konkretnego pojazdu. Może go używać właściciel lub jego pracownicy. Do celów eksportu lub udziału w wystawach służy we Włoszech rejestracja czasowa udzielana również przez Departament Transportu Ministerstwa Infrastruktury i Transportu na okres 60 dni, a w przypadku badań nowych pojazdów producent może ją uzyskać na 180 dni na wskazanych drogach. Do kartonowej tablicy rejestracyjnej zamiast dowodu rejestracyjnego wydaje się dokument zawierający informacje o trasie przejazdu, okresie ważności, specjalnych zaleceniach, jeśli są konieczne (np. brak możliwości przewożenia towaru lub ciągnięcia przyczepy). Rejestracja czasowa nie jest powiązana z pojazdem. Wydawane jest za to zaświadczenie zawierające informację o czasowym numerze rejestracyjnym, nazwę użytkownika pojazdu, kategorię pojazdu, producenta, typ, VIN, maksymalną masę z ładunkiem/bez ładunku, miejsce początkowe i docelowe (za granicą) przejazdu, informację o klasie emisji (np. EURO 5). Tablica rejestracyjna zawiera 5-o cyfrowy numer seryjny, a po nim wyróżnik lokalnej jednostki właściwej dla rejestracji.

Bułgaria

Osobom prawnym prowadzącym działalność w zakresie importu i sprzedaży pojazdów lokalna władza rejestracyjna, właściwa dla siedziby firmy, może wydać na rok czasowe tablice rejestracyjne ważne na terytorium Bułgarii. Wydawane są one tylko dla pojazdów kategorii: M1, M2, M3, N1, N2, N3 w celu przeprowadzania badań, transportu pojazdów do właściwych władz krajowych, w celu przeglądu, pomiędzy podmiotami/miejscami handlowymi, jak również salonami samochodowymi. Numer rejestracyjny składa się z kombinacji 6 cyfr przedzielonej w połowie literą “B”. Rok ważności znajduje się w czerwonej kolumnie po prawej stronie tablicy. Dokładną datę ważności oraz numer rejestracyjny, nazwę osoby prawnej – zawiera dokument analogiczny do II części stałego dowodu rejestracyjnego, lecz bez wypełnionych pozostałych danych. Rejestracja nie jest przypisana do konkretnego pojazdu, ale przedsiębiorca przechowuje rejestr używania każdej tablicy rejestracyjnej (trasa, którą należy przestrzegać, data użycia, cel, nazwisko kierowcy, dane odpowiedniego pojazdu). Za nieprzestrzeganie zasad są kary administracyjne. Przy składaniu wniosku o czasową rejestrację wymaga się dostarczenia wykazu zarejestrowanych obiektów handlowych (salonów), listy osób odpowiedzialnych za używanie czasowych tablic rejestracyjnych, dokumentu potwierdzającego, że odpowiedni podmiot gospodarczy jest importerem lub producentem pojazdów dla Bułgarii. Sprawdza się też, czy firma ma siedzibę.

Litwa

Na Litwie z tablic komercyjnych korzystają firmy ,  potrzebujące takich tablic w prowadzonej działalności do czasowego lub okazjonalnego przejazdu niezarejestrowanymi pojazdami w związku z importem/eksportem, naprawą, przeglądem, rejestracją lub pokazem pojazdów. Tablice ważne są na terytorium Litwy przez rok. Przy założonych tablicach pojazd nie musi być identyfikowalny. Kierować nim powinien posiadacz tablicy komercyjnej lub jego pracownik, ewentualnie potencjalny kupujący samochód. Posiadacz komercyjnej tablicy rejestracyjnej do każdorazowego przejazdu pojazdu musi wydać potwierdzenie identyfikujące kierowcę i pojazd – jest ono ważne tylko dzień, oraz wykupić ubezpieczenie na jazdę z taką tablicą.