Ministerstwo Finansów przedstawiło 10 maja br. projekt przepisów mających pomóc kredytobiorcom, którzy ze względu na wzrost oprocentowania kredytów hipotecznych ponoszą coraz większe miesięczne koszty. Obsługa kredytu mieszkaniowego nierzadko przekracza już znaczną część dochodów gospodarstw domowych. Projekt wprowadza „wakacje kredytowe”, ale nie „wakacje ubezpieczeniowe”, co wielokrotnie podkreślano podczas prezentacji projektu przez Ministerstwo Finansów. PIU bierze udział w konsultacjach społecznych przedstawionego projektu.

Projekt  przepisów mających pomóc kredytobiorcom zawiera szczegóły działań pomocowych dla kredytobiorców, związanych z rosnącymi stopami procentowymi. Premier Mateusza Morawieckiego zapowiedział je w kwietniu br. podczas Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach.

projekt przepisów mających pomóc kredytobiorcom: rozwiązania uwzględniają m.in. „wakacje kredytowe” i zmianę wskaźnika WIBOR

Proponowane przepisy dołączono do projektu ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom. Ponieważ projekt ten już wcześniej zawierał propozycje przepisów dotyczących wyznaczania zamiennika za wskaźnik referencyjny WIBOR, które implementują do polskiego porządku prawnego przepisy rozporządzenia BMR w tym zakresie (Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1011 z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie indeksów stosowanych jako wskaźniki referencyjne w instrumentach finansowych i umowach finansowych lub do pomiaru wyników funduszy inwestycyjnych i zmieniające dyrektywy 2008/48/WE i 2014/17/UE oraz rozporządzenie (UE) nr 596/2014). Zgodnie ze wcześniejszymi zapowiedziami proponowane rozwiązania uwzględniają tzw. „wakacje kredytowe”, zmiany w funkcjonowaniu Funduszu Wsparcia Kredytobiorców oraz rządowego programu popierania budownictwa mieszkaniowego (tzw. programu społecznego budownictwa czynszowego SBC).

Najważniejsza zmiana

Wydaje się, że najistotniejszą zmianą, nie tylko z perspektywy ubezpieczeniowej, jest wprowadzenie możliwości czasowego zawieszenia wykonywania umowy o kredyt hipoteczny dla wszystkich kredytobiorców posiadających kredyty hipoteczne w polskich złotych. Zawieszenie to będzie przysługiwało w wymiarze dwóch miesięcy na kwartał w okresie od 1 lipca 2022 do 31 grudnia 2022 r. oraz w wymiarze jednego miesiąca na kwartał w okresie od 1 stycznia 2023 r. do 31 grudnia 2023 r.

projekt przepisów mających pomóc kredytobiorcom: Ministerstwo Finansów proponuje „wakacje kredytowe”, ale nie „wakacje ubezpieczeniowe”

W ramach tego rozwiązania kredytobiorca nie będzie zobowiązany do dokonywania płatności wynikających z umowy kredytowej. Z kosztów podlegających zawieszeniu wyłączono jednak opłaty związane z umowami ubezpieczenia. Takie wyłączenie wynika z konieczności zachowania ciągłości ochrony ubezpieczeniowej,  m.in. na wypadek utraty pracy lub w związku ze śmiercią kredytobiorcy. Dodatkowo bank będzie miał obowiązek przekazania klientowi informacji o wysokości opłat z tytułu ubezpieczeń należnych w okresie zawieszenia kredytu. Zaproponowane rozwiązanie w zakresie umów ubezpieczenia z pewnością jest korzystne dla klientów.

Należy jednak zwrócić uwagę, że propozycje przewidują, że okresu zawieszenia wykonania umowy kredytowej nie traktuje się jako okresu kredytowania. A okres kredytowania oraz wszystkie terminy przewidziane w umowie wydłużają się o okres zawieszenia umowy kredytowej. W konsekwencji, w pewnych przypadkach, okres kredytowania może po terminie zawieszenia różnić się od okresu ubezpieczenia w powiązanej umowie ubezpieczenia. Będzie to wymagało dodatkowej, szczegółowej analizy oferowanych przez zakład ubezpieczeń umów ubezpieczenia powiązanych z kredytami hipotecznymi i ich odpowiedniego dostosowania.

Proponowane rozwiązania wejdą w życie prawdopodobnie bardzo szybko

Projektowana ustawa wejdzie w życie 14 dni od dnia ogłoszenia. Ze względu jednak na to, że ułatwienia dla kredytobiorców mają obowiązywać dla rat kredytowych należnych już za okres od 1 lipca 2022 r., można się spodziewać, że ustawę Sejm przyjmie bardzo szybko.