Większość instytucji unijnych już przygotowuje się do sierpniowych urlopów. Kolejne spotkania zaplanowane są dopiero na wrzesień. Prawdopodobnie to sprawia, że unijni urzędnicy są bardziej skorzy do kompromisów, by jeszcze przed wakacjami domknąć najważniejsze projekty. 21 czerwca Parlament Europejski i Rada Unii Europejskiej osiągnęły wstępne polityczne porozumienie na temat Dyrektywy w sprawie sprawozdawczości dotyczącej zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw (Corporate Sustainability Reporting Directive – CSRD).

Skąd pomysł na sprawozdawczość dotyczącą zrównoważonego finansowania?

Obejrzyj podcast:

Za wszystkim stoi Parlament Europejski, który zgłosił potrzebę rozszerzenia wcześniejszej dyrektywy w sprawie ujawniania informacji niefinansowych (Non-Financial Reporting Directive – NFRD). W dotychczasowych sprawozdaniach niefinansowych spółek brakowało informacji niezbędnych instytucjom finansowym do wypełnienia ich własnych obowiązków sprawozdawczych. Mówimy tu o obowiązkach, które unijny ustawodawca nałożył na zakłady ubezpieczeń już ponad rok temu, kiedy weszło w życie rozporządzenie SFDR. Zdaniem Parlamentu zakres ujawnianych informacji był niewystarczający dla inwestorów, ponieważ nie zapewniał odpowiedniej jakości i porównywalności danych, co CSRD ma zmienić. To milowy krok w sprawozdawczości niefinansowej zakładów ubezpieczeń.

Kolejny silny filar regulacji ESG – przeciwdziałanie greenwashingowi

Dyrektywa CSRD wraz z Rozporządzeniem SFRD (dotyczącym ujawniania informacji związanych ze zrównoważonym rozwojem w sektorze usług finansowych) oraz Taksonomią (określającą, jaka działalność ma charakter zrównoważony) ma stworzyć podstawowe ramy prawne dla ujawniania i porównywania danych ESG. Będzie miała też istotne znaczenie w przeciwdziałaniu greenwashingowi. CSRD ma także pomóc zakładom ubezpieczeń i innym dostawcom usług finansowych w zdobywaniu danych ESG. To z kolei pozwoli podejmować lepsze decyzje inwestycyjne i projektować zrównoważone produkty. Ważne jednak, aby Europejska Grupa Doradcza ds. Sprawozdawczości Finansowej (EFRAG), która przedkłada propozycje norm w tym zakresie, uwzględniła wszystkich interesariuszy oraz specyfikę rynku ubezpieczeniowego.

Kto będzie musiał raportować?

Nowe wymogi CSRD będą miały zastosowanie do wszystkich dużych przedsiębiorstw zatrudniających ponad 250 pracowników i osiągających obroty w wysokości 40 mln euro (zgodnie z definicjami określonymi w dyrektywie o rachunkowości). Nie ma przy tym znaczenia, czy spółki są notowane, czy nie. Zgodnie z wnioskiem Parlamentu, w proponowanym tekście wprowadzono klauzulę opt-out, umożliwiającą MŚP niestosowanie wymogów CSRD do 2028 r. Zasadniczą zmianą będzie także opracowanie jednolitego europejskiego standardu raportowania oraz jego uproszczonej wersji dla mniejszych jednostek, które zastąpią dotychczasową swobodę wyboru standardów. Raporty na temat zrównoważonego rozwoju byłyby obowiązkowo umieszczane w ramach sprawozdania z działalności. To ostatnie rozwiązanie jest jednak często krytykowane. Niektóre polskie spółki publikują swoje ujawnienia oddzielnie od sprawozdania z działalności, co jest możliwe z uwagi na polską specyfikę implementacji dyrektywy NFRD do ustawy o rachunkowości. Pozytywnie należy natomiast ocenić wyjątek dla spółek zależnych, który umożliwia publikowanie raportów zrównoważonego rozwoju na poziomie grupy.

Co trzeba będzie raportować?

Zakłady będą musiały raportować informacje na temat tego, jak ich inwestycje wpływają na środowisko i społeczeństwo. Rozporządzenie SFDR już teraz określa szereg czynników środowiskowych, społecznych i związanych z tzw. głównymi niekorzystnymi skutkami decyzji inwestycyjnych dla czynników zrównoważonego rozwoju (Principal Adverse Impact – PAI), które zakłady muszą raportować. Na przykład, jeśli zakład ubezpieczeń inwestuje w firmę, która emituje CO2, musi to dokładnie odnotować i zgłosić jako czynnik negatywnie wpływający na zrównoważony rozwój. Porozumienie zakłada także, że spółki będą musiały ujawniać informacje o zasadach wynagradzania – tzn. która część wynagrodzenia kadry kierowniczej powiązana jest z celami ESG.
Ile raportów tylu audytorów?
W pierwotnym wniosku Komisja zaproponowała, aby audyt niefinansowy i finansowy przeprowadzała ta sama firma audytorska, argumentując, że pomogłoby to w zapewnieniu spójności między obiema analizami. Wstępne porozumienie przewiduje, że audyt sprawozdawczości niefinansowej będzie otwarty również dla innych audytorów pod warunkiem uzyskania certyfikatu audytu niefinansowego. Akredytacja audytorów niefinansowych ma być na poziomie krajowym. Powyższe nie stoi jednak na przeszkodzie, aby oba typy raportów były audytowane przez tę samą firmę audytorską, co z pewnością będzie ułatwieniem dla zakładów ubezpieczeń.

Kiedy nowe wymogi wejdą w życie?

Parlament i Rada będą musiały formalnie zatwierdzić porozumienie w sprawie CSRD przed jej opublikowaniem w Dzienniku Urzędowym UE. CSRD wejdzie w życie 20 dni po publikacji, a jej postanowienia będą zaimplementowane do prawa krajowego w ciągu 18 miesięcy.